Thơ Tuồng Chng La (6 x 9)

Sch "Th Tung Chng La"
ca GS Nguyn Vn Sm
PHAN TN HI
(Bi ni chuyn trong bui ra mt 2 tc phm "Ngi Hng Bnh nh: Ni Lon Trung My" v "Qu Hng Vn V" ca GS Nguyn Vn Sm hm Ch Nht 20-5-2012 ti Vin Vit Hc.)
Trc tin, xin t gii thiu, ti l mt sinh vin c ca Gio S Nguyn Vn Sm thi i Hc Vn Khoa Si Gn trc 1975. V knh tha thy Sm, em cm n thy c nh mi em gii thiu mt tc phm thy va xut bn bi Vin Vit Hc.
***
"Tng nhng anh hng Bnh nh v tt c anh hng trn t nc au thng ca chng ta."
l nhng dng ch trn trng tng ca Gio S Nguyn Vn Sm ni trang u trong tc phm mi ca ng nhan "Ngi Hng Bnh nh: Ni Lon Trung My," mt th tung cn c quen gi theo cch dn gian l "Truyn Chng La," hay gi theo c bn l "Vn Doan Din Ca."
Sch ny do Gi S su tm v gii thiu ln u tin. y cng l mt kit tc Nm Min Trung th k 18, theo nhn nh ca Gi S. Tc phm m qu v ang c trn tay l do GS Nguyn Vn Sm gii thiu, phin m; c hc gi Nguyn Hin Tm nh chnh, vit Bt; v phn chnh l t bn Nm cung cp bi hc gi Trng Ngc Tng.
Ngi Min Trung, c bit l ngi Bnh nh, hu ht quen thuc vi nhng dng ca dao nh:
Ai vo Bnh nh m nghe,
Nghe th chng La, v v Qung Nam.
*
Chiu chiu n ling Trung My,
Cm thng ch La b vy trong thnh.
*
Cu hi trc tin l c tht c nhn vt tn l Chng La hay khng? C tht c mt cuc khi ngha ca Chng La hay khng?
Mt iu c bit chc chn rng, khng c chnh s no ghi v Chng La v v cuc ni lon ca Chng La. Nhng mt iu cng c bit chc chn rng, c mt th tung ghi li cuc i Chng La lu truyn Bnh nh v nhiu ni ti Min Trung Vit Nam. V nn vn hc dn gian c bit ny c gn 1,350 cu c son ra k v cuc i Chng La.
Bn vn Truyn Chng La, hay Vn Doan Din Ca thc s khng thun ty vn hc, theo ngha chng ta thng ngh v Truyn Kiu hay Chinh Ph Ngm Khc. Trong khi Truyn Kiu ca Nguyn Du v Chinh Ph Ngm ca ng Trn Cn c bit chnh xc tn tc gi, th Truyn Chng La khng th bit tc gi l ai. Trong khi Truyn Kiu v Chinh Ph Ngm c sng tc cho nn vn ha c, th Truyn Chng La c son ra phc v cho nn vn ha sn khu.
...